jinekolojik ağrı

 

 

 

Kasık ve bel ağrısı kadınların doktora başvurmalarına neden olan en önemli yakınmalardan biridir. Kasık ağrıları bazen kadınların günlük yaşantılarını etkileyecek ve hatta işine gidemeyecek kadar ağır olabilir. Cinsel yaşantısınıda etkileyebilen bu durum, zamanla psikolojik problemlerede neden olabilir. Kasık ve bel ağrısı üreme organlarından kaynaklandığı gibi, idrar yolları, sindirim veya iskelet sisteminden de kaynaklanabilir. Ağrının başlama şekli, niteliği, şiddeti, yeri ve yayılması önemlidir. Ani başlayan ağrılar ile uzun süredir devam eden ağrıların nedenleri birbirinden farklıdır.

 

 

Ani Başlayan Ağrı Nedenleri

  • Üreme Organlarının İltihabi Hastalıkları: Pelvik enflamatuvar hastalık olarak adlandırılan bu durumda, çoğunlukla üreme organları vajen içinde kolonize olan mikroorganizmalar tarafından enfekte olur. Enfeksiyon yukarıya doğru yayılarak rahim ağzı, rahim, üreme kanalları, yumurtalıklar ve karın içindeki diğer organlara yayılabilir. Ağrı ile birlikte ateş, üşüme ve titreme gibi sistemik bulgularda olabilir. Üreme organları üzerinde kalıcı bir hasar olmaması için erken teşhis ve uygun antibiyotik tedavisi ile büyük başarı ile tedavi edilebilen bir durumdur.

  • Yumurtalık Kistleri:Basit folikül kistleri ve çikolata kisti (emdometrioz kisti) olabileceği gibi, kanser başlangıcı veya kötü huylu bir yumurtalık kisti olabilir. Yumurtalık kistleri çoğunlukla çevre organlarına bası yaparak veya nadiren yumurtalığın kendi etrafında kıvrılıp torsiyone olup kangren olması ile ağrıya neden olurlar. Basit yumurtalık kistleri klinik takip ve ilaç tedavisi ile çoğunlukla tedavi edilebilirler. Nadiren cerrahi müdahale gerekir. Diğer tip kistlerde çoğunlukla cerrahi müdahale ve akabinde ilaç tedavisi kaçınılmazdır.
  •  
  • Dış Gebelik:Gebeliğin anne rahimi dışında oluştuğu duruma denir. dış gebelik çoğunlukla kanallara, nadiren rahim ağzı veya karın içine yerleşir. Büyüyen gebelik kesesi bulunduğu organın sınırlarını zorlar ve ağrıya neden olur. Dahada ilerleyen gebelik bulunduğu organın yırtılmasına ve karın içine kanama yapan acil bir tabloya neden olur.
  •  
  • Apendisit:Apendisitin iltihaplanması acil müdahale gerektiren bir durumdur. Çoğunlukla karın ağrısı yapan diğer durumlarla karışabilir. Apendisitin erken teşhis edilmedi ve alınması hayat kurtarıcı olabilir.

  • Sindirim Sistemi İltihabı:Enterit olarak bilinen ve karın, kasık ağrısı ve çoğunlukla ishal ile birlikte seyreden klinik bir tablodur. Hastanın kaybettiği sıvı ve vitaminler yerine konmalı ve gerektiğinde uygun antibiyotik ile tedavisi mümkün olan bir durumdur.

  • İdrar Yolları Enfeksiyonu veya Taşları: İdrarda yanma, sık idrara çıkma, bel ve kasık ağrısı, ateş, üşüme ve titreme ile birlikte seyreden bir durumdur. Bol sıvı alımı ve etkin antibiyotik ile tedavi edilebilir. idrar yollarındaki taşların bazen ultrason ile kırılması ve bazende cerrahi müdahale ile alınması gerekebilir.

 

 

Cinsel ilişki sırasında ağrı

duyulması organik veya psikolojik nedenli olabilir. Organik nedenler arasında endometriozis (karın içerisine kanamalara neden olan bir hastalık), vajendeki yaralar ve çok sayıda doğuma bağlı üreme organlarının bağlarındaki yırtılmalardır. Psikolojik nedenli ağrılar belli bir yerleşim göstermeyen künt ağrılardır. Hastaya detaylı bir inceleme yapıldıktan sonra hiçbir organik neden bulunamazsa ağrının psikolojik olabileceği düşünülür. Ayrıca rahim içi araç'da (spiral) zaman zaman hareket ederek ağrıya neden olabilir. Bu ağrı kramp şeklinde, veya batıcı niteliktedir. Kronik ağrılar genelde altı aydan uzun sürer ve ağrı kesicilere cevap vermez. Kronik ağrılar üreme organlarının hastalıkları, mide, barsak hastalıkları ve psikolojik nedenlerle oluşabilir.

 

 

Ağrıya Neden Olan Kadın Hastalıkları

  • Enfeksiyonlar:Tüberküloz dışındaki enfeksiyonlar akut ağrı nedenidir. Devam eden ağrılar karın içinde enfeksiyonlara bağlı oluşmuş yapışıklıklardan kaynaklanır. Klamydia ve üreoplazma türü mikroorganizmaların enfeksiyonu sadece ağrı nedeni olmakdan öte üreme organlarında neden oldukları kalıcı hasarlar nedeni ile üreme sağlığı üzerindede olumsuz etkilere neden olur

  • .

  • Yapışıklıklar:Organların hareketini kısıtlayan kalın ve sert yapışıklıklar ağrıya neden olur. Bu yapışıklıklar genital enfeksiyonlardan kaynaklanacağı gibi, endometrioz sonucuda ortaya çıkabilir. ilaç tedavisinin kalıcı etki gösteremediği bu durumda cerrahi müdahale ile yapışıklıkların giderilmesi gerekebilir

  • .

  • Endometriosis:Rahim dokusunun rahim dışında bulunmasıdır. Her adetle beraber bu dokular karın içine kanamalara yol açar. Karın zarının etkilenmesi ve oluşan yapışıklıklar adet ağrısı şeklinde ağrıya neden olur. Günümüzde tanısal amaçlı laparoskopi ile ağrı yakınması olan hastaların %20-40'ında endometriozis saptanmıştır. Endometrioz lezyonları rahim bağları üzerinde olabileceği gibi yumurtalıklar üzerindede bulunabilir. Rahim bağları üzerindeki lezyonlar adetlerde şiddetli ağrılara neden olabilir. Yumurtalıklar üzerindeki odaklar ise her adet ile yumurtalık içine kanayarak çikolata kisti olarak bilinen kistleri oluştururlar. Bu kistler büyük boyutlara vardıklarında şiddetli ağrılara neden olabilir. Karın zarları üzerinde yer alan endometrioz odakları ise yapışıklıklara neden olarak üreme organlarının hareketini kısıtlarlar ve ağrılara neden olurlar. Endometriozun kesin tanı ve tedavisi laparoskopik (kansız, bıçaksız tanı ve ameliyat yöntemi) olarak konur. Laparoskopik olarak yapılan cerrahi girişimlerle yapışıklıklar açılır, yumurtalıktaki kistler alınır ve aktif odaklar koter ve lazer yardımı ile ortadan kaldırılabilir.
  •  
  • Rahimin pozisyon bozuklukları:Kadınların %20 sinde rahim ters dönüktür. Rahim ileri derecede dönük olduğunda kan akımı bozulur ve ağrıya yol açar. Endometriozis veya diğer nedenler ile meydana gelen yapışıklıklar ve tümörler rahimde pozisyon değişikliklerine ve ağrıya neden olur. ilaç tedavisi ile üstesinden gelinemeyen durumlarda rahim pozisyonunu düzeltmek için cerrahi girişimler gerekebilir.
  •  
  • Zor doğumlar:Uzamış ve zor doğumlarda rahim bağlarında yırtıklar oluşur, bu yırtıklar tam iyileşmediğinden ileride ağrıya neden olur.

 

 

 

Tedavi

Ağrı tedavisi nedene yöneliktir. Ultrason ve laparoskopi ile ağrının nedeni teşhis edilmeye çalışılır. Laparoskopi ile karın içerisindeki yapışıklıklar giderilebilir, endometriosis tedavi edilir. Ayrıca laparoskopi ile günümüzde rahme gelen sinirler kesilerek hastanın ağrı şikayeti etkin olarak ortadan kaldırılabilir. Nedeni saptanamayan ağrılarda ağrı kesicilere başvurulabilir. Hastalara psikolojik destek de faydalı olur.